Nhắc tới NSƯT Thanh Quý, không ít người sẽ nhớ tới danh xưng "Mỹ nhân màn ảnh" hoặc "Người đàn bà đẹp".
NSƯT Thanh Quý tên thật là Vũ Thị Quý, sinh năm 1958 tại Hà Nội. Nữ diễn viên xuất thân trong gia đình có tới 8 anh chị em. Vốn dĩ Thanh Quý chỉ mơ ước sau này lớn lên được trở thành một thủ thư hoặc làm nghề địa chất. Thế nhưng nhờ nhan sắc rực rỡ, nổi trội mà khi mới 15 tuổi, Thanh Quý đã được một đạo diễn "nhắm" tới.
Nghe vị đạo diễn này khuyên nên đi thi làm diễn viên, Thanh Quý không ngần ngại mà thử sức và đậu vào lớp diễn viên điện ảnh khóa 2 cùng các nghệ sĩ như: Phương Thanh, Minh Châu, Diệu Thuần...
Thanh Quý thời trẻ với gương mặt đậm chất điện ảnh.
Đôi mắt "biết nói" cùng gương mặt rạng rỡ, đầy sức sống khiến Thanh Quý nhận được những danh xưng "Người đàn bà đẹp", "Mỹ nhân của màn ảnh".
Vừa nhập học, Thanh Quý đã được đạo diễn Khắc Lợi mời tham gia phim Hai người mẹ nhưng vì một số lý do, nữ nghệ sĩ lỡ hẹn với bộ phim này.
Nhưng rồi nhờ tài năng và nhan sắc nổi trội, khi mới 18 tuổi và đang học năm thứ 3 của lớp diễn viên điện ảnh, Thanh Quý đã được giao vai Vân - cô thanh niên xung phong thẳng thắn, mạnh mẽ trong bộ phim Chuyến xe bão táp.
Năm sau nghệ sĩ Thanh Quý tiếp tục có vai diễn thứ 2 trong Những người đã gặp. Nhờ vai diễn này, nữ diễn viên nhận được bằng khen của ban giám khảo tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ IV tổ chức năm 1977 tại TP.HCM.
Nụ cười rạng rỡ của Thanh Quý khiến khuôn hình bừng sáng.
Từ năm 1976-1992, Thanh Quý là cái tên được nhiều người săn đón.
Kể từ đó tài năng và nhan sắc của Thanh Quý trở thành điểm sáng cho màn ảnh thời bấy giờ. Từ năm 1976 đến 1992, mỗi năm nữ nghệ sĩ đều góp mặt trong ít nhất một bộ phim và nhận về nhiều giải thưởng danh giá như giải Bông sen vàng cho "Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất" tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ VII tổ chức năm 1985.
Sở hữu gương mặt đẹp rực rỡ với các đường nét sắc sảo, cương nghị, Thanh Quý thường được giao những vai diễn có cá tính, có số phận éo le nhưng luôn tiềm tàng sức sống, sức phản kháng mãnh liệt. Ở giai đoạn ấy, người ta gọi nữ nghệ sĩ bằng những danh xưng như "Người đàn bà đẹp", "Mỹ nhân của màn ảnh".
Với phim truyền hình, thời trẻ Thanh Quý thường đảm nhiệm những vai người phụ nữ quý phái, có cá tính mạnh và đa đoan trong những bộ phim đình đám như: Mùa lá rụng, Đầm lầy bạc, Ban mai xanh, Chuyện phố phường...
Vẻ đẹp mặn mà, sắc sảo của Thanh Quý.
Biểu cảm trên gương mặt Thanh Quý vô cùng sinh động, thu hút.
Đến thời trung niên, nữ nghệ sĩ lại biến hóa thành những "bà trùm" gai góc, có số phận éo le nhiều buồn tủi trong các bộ phim: Người phán xử, Luật trời, Cả một đời ân oán, Hoa hồng trên ngực trái...
Những năm gần đây, nữ nghệ sĩ lại "quen mặt" với vai bà mẹ nghèo tần tảo, lam lũ trong Thương ngày nắng về, Cuộc đời vẫn đẹp sao. Những vai diễn này ấn tượng đến mức giờ đây nhắc tới NSƯT Thanh Quý, không ít khán giả trẻ chỉ còn nhớ tới vẻ ngoài khắc khổ, tất bật luôn chân luôn tay của bà Nga béo hay bà Tình bán bánh rán.
Thanh Quý trong vai bà trùm Hồ Thu quyền lực, nguy hiểm của "Người phán xử".
Chia sẻ về bước chuyển trong dạng vai mà mình được giao, nữ nghệ sĩ dí dỏm cho biết: "Thực ra, tôi rất muốn được đóng dạng vai là người phụ nữ lam lũ, vất vả, mưu sinh. Tôi thấy người phụ nữ Việt rất đáng quý và đáng trân trọng. Họ luôn hy sinh hết mình vì gia đình.
Tôi cũng từng trả lời là rất muốn được nhận những vai vất vả, khó khăn như vậy nhưng chắc do hình thể của mình béo tốt quá, đầy đủ quá nên không được. Vì vậy, tôi thường được các đạo diễn mời vào vai sắc sảo, ghê gớm".
NSƯT Thanh Quý để lại ấn tượng mạnh mẽ với vai bà Tình.
Có thể nói kể từ năm 18 tuổi đến nay, nữ nghệ sĩ có sự nghiệp rực rỡ, được đánh giá cao cả về tài năng và nhan sắc. Thế nhưng Thanh Quý luôn giữ trong mình tâm sự buồn vì thời trẻ quá bận rộn với công việc mà chưa thể chu toàn cho con cái.
Nữ nghệ sĩ cho hay, nếu chấm điểm làm mẹ, bà chỉ đạt điểm 5 trên thang điểm 10: "Thời điểm ấy, tôi chờ vài năm mới được nhận vai, lại là nhiệm vụ cơ quan giao, không tiện từ chối. Sau này, tôi thấy hối hận bởi thời gian qua đi, tuổi thơ của con là thứ không thể lấy lại được. Điều may mắn là khi lớn lên, con hiểu và thông cảm cho tôi".
Thanh Quý với vai bà Tình lam lũ, khắc khổ trong "Cuộc đời vẫn đẹp sao".
Hiện nay, nữ nghệ sĩ có cuộc sống nhẹ nhàng, bình yên bên con gái và cháu ngoại. Ở tuổi xế chiều, bà hài lòng với những gì mình đang có:
"Tôi tự do làm nghề, không phải nghĩ ngợi điều gì, thù lao từ phim ảnh giúp tôi phụ giúp con cháu một phần trong cuộc sống, có khoản đi du lịch vài chuyến một năm và để dành phòng bệnh tật, ốm đau. Với tôi, sống đơn giản thảnh thơi chính là hạnh phúc".
